Loden leidingen: wat je moet weten en hoe je risico’s kunt vermijden

Loden leidingen vormen een minder besproken maar zeer reëel risico voor de kwaliteit van ons drinkwater. Hoewel het gebruik van loden leidingen al sinds de jaren ’60 verboden is in nieuwbouw, zijn ze in veel oudere gebouwen nog steeds aanwezig. Het probleem? Lood kan via deze leidingen in het drinkwater terechtkomen en ernstige gezondheidsrisico’s veroorzaken, vooral voor jonge kinderen en zwangere vrouwen.

In dit artikel leggen we uit wat de gevaren zijn van loden leidingen, hoe je kunt ontdekken of jouw woning nog loden leidingen heeft en, belangrijker nog, hoe je jezelf en je gezin kunt beschermen.

Waarom zijn loden leidingen gevaarlijk?

Lood is een zwaar metaal dat, zelfs in lage concentraties, schadelijk is voor de gezondheid. Wanneer lood via drinkwater in het lichaam terechtkomt, kan het zich ophopen en een breed scala aan gezondheidsproblemen veroorzaken, waaronder:

• Hersenbeschadiging bij kinderen
• Afnemende intelligentie en concentratieproblemen
• Nier- en hartproblemen bij volwassenen
• Verstoorde ontwikkeling van het zenuwstelsel bij ongeboren kinderen

Wat het probleem nog erger maakt, is dat lood zich niet eenvoudig laat verwijderen uit het lichaam. Het kan zich jarenlang ophopen met een toenemende gezondheidsimpact als gevolg.

Hoe komen loden leidingen in ons drinkwater terecht?

Loden leidingen werden vroeger gezien als de standaard voor waterleidingen vanwege hun flexibiliteit en duurzaamheid. De keerzijde is dat ze lood afgeven aan het water dat erdoorheen stroomt, vooral als het water enigszins zuur of zacht is.
De grootste risico’s ontstaan wanneer water langere tijd stilstaat in loden leidingen, bijvoorbeeld ‘s nachts of tijdens vakanties. In die gevallen kan het loodgehalte in het water flink oplopen.

Hoe weet je of jouw woning loden leidingen heeft?

Veel huizen die voor 1960 zijn gebouwd, kunnen nog loden leidingen bevatten. Hier zijn enkele manieren om te controleren of dat bij jou het geval is:

1. Controleer de watermeter
   Kijk bij de watermeter of de leidingen grijs en zacht zijn. Lood is makkelijk te krassen met een muntje.
2. Bouwjaar van de woning
   Is je woning gebouwd vóór 1960? Dan is de kans groot dat er nog loden leidingen aanwezig zijn, vooral als er sindsdien geen grootschalige renovaties zijn geweest.
3. Vraag een watertest aan
   Verschillende laboratoria bieden tests aan waarmee je het loodgehalte in je drinkwater kunt laten meten. Dit geeft snel duidelijkheid over de situatie.

De grenzen van de wet: is jouw drinkwater echt veilig?

Volgens de huidige Europese regelgeving mag het loodgehalte in drinkwater niet hoger zijn dan 10 microgram per liter. Dat lijkt misschien geruststellend, maar wij vinden dit een risicovol compromis. Zelfs lagere concentraties lood kunnen al schadelijk zijn voor kinderen en zwangere vrouwen.

Het zou dan ook verstandig zijn om een stap verder te gaan dan de wet voorschrijft en actief maatregelen te nemen om lood in je drinkwater te voorkomen.

Hoe kun je jezelf beschermen tegen lood in drinkwater?

1. Vervang loden leidingen

De meest effectieve en duurzame oplossing is om loden leidingen volledig te laten vervangen door kunststof of koperen leidingen. Dit vergt een eenmalige investering, maar biedt blijvende bescherming.

2. Gebruik een waterdestilleerder

Een waterdestilleerder verwijdert vrijwel alle verontreinigingen, inclusief zware metalen zoals lood. In tegenstelling tot conventionele filters, die lood slechts deels kunnen verwijderen, zorgt destillatie voor bijna 100% zuiver water.

3. Laat water doorstromen

Als directe oplossing kun je ‘s ochtends of na langere tijd van stilstand de kraan een paar minuten laten lopen. Hierdoor spoel je stilstaand water met een hoog loodgehalte weg.

4. Gebruik koud water om te koken

Lood lost sneller op in warm water. Gebruik daarom altijd koud water uit de kraan voor koken en drinken, en verwarm het daarna indien nodig.

Kies voor zekerheid, niet voor halve maatregelen

Hoewel loden leidingen een verouderd probleem lijken, is het risico nog steeds actueel en aanzienlijk. Zeker voor gezinnen met jonge kinderen of zwangere vrouwen is het essentieel om stappen te ondernemen. Een waterdestilleerder biedt een effectieve manier om lood volledig uit je drinkwater te verwijderen en zorgt voor gemoedsrust.

Kies voor zekerheid. Want als het om jouw gezondheid gaat, zou je geen genoegen moeten nemen met ‘aanvaardbare’ risico’s.